Menu
Perjanjian 18 Perkara Sarawak
Berikut merupakan senarai perkara yang terkandung dalam perjanjian tersebut.
Walaupun tiada bantahan terhadap Agama Islam sebagai agama kebangsaan di Malaysia, seharusnya tidak ada agama rasmi di Sarawak, dan peruntukan yang berkaitan dengan Islam dalam Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu sekarang tidak boleh digunakan untuk Sarawak.
a. Bahasa Melayu hendaklah menjadi bahasa kebangsaan persekutuan & b. Bahasa Inggeris sepatutnya menjadi bahasa rasmi Sarawak
Walaupun menerima bahawa Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu sekarang harus menjadi asas pada Perlembagaan Malaysia, Perlembagaan Malaysia hendaklah merupakan dokumen yang sama sekali baharu yang digubal dan dipersetujui berdasarkan persatuan bebas negeri-negeri dan tidak seharusnya menjadi satu siri pindaan kepada Perlembagaan yang digubal dan dipersetujui oleh negeri-negeri yang berbeza dalam keadaan yang sama sekali berbeza. Perlembagaan baharu untuk Sarawak sudah tentu amat penting.
Gabenor Sarawak sepatutnya tidak layak dipilih sebagai Raja Malaysia
"Sarawak, Persekutuan Malaysia"
Kawalan ke atas imigresen ke mana-mana bahagian di Malaysia dari luar seharusnya terletak pada Kerajaan Pusat tetapi kemasukan ke Wilayah Sarawak juga perlu memerlukan kelulusan dari pihak Kerajaan Sarawak. Kerajaan Pusat juga sepatutnya tidak boleh memveto kemasukan orang ke Sarawak untuk tujuan Kerajaan kecuali atas alasan keselamatan yang ketat. Sarawak juga sepatutnya mempunyai kawalan yang tidak terkawal ke atas pergerakan orang-orang selain daripada mereka yang diambil bekerja oleh Kerajaan Pusat dari bahagian lain di Malaysia ke Sarawak.
Sepatutnya tiada hak untuk berpisah dari Malaysia
Borneanisasi perkhidmatan awam harus diteruskan secepat mungkin.
Segala usaha harus dilakukan untuk menggalakkan Pegawai-pegawai British untuk kekal dalam perkhidmatan awam sehingga tempat mereka boleh diambil oleh orang asal Sarawak yang berkelayakan.
Syor dalam perenggan 148(k) pada Laporan Suruhanjaya Cobbold, hendaklah mengawal sebuah hak kewarganegaraan di Wilayah Sarawak tertakluk kepada pindaan berikut: a) subperenggan (i) tidak sepatutnya mengandungi proviso lima tahun bermastautin b) mengikut susunan untuk terikat dengan undang-undang kita, subperenggan (ii)(a) hendaklah membaca "7 daripada 10 tahun" dan bukannya "8 daripada 10 tahun" dan c) subperenggan (iii) hendaklah tidak mengandungi sebarang sekatan yang terikat dengan kewarganegaraan ibu bapa – seseorang yang lahir di Sarawak selepas Malaysia mestilah seorang warganegara persekutuan.
Sarawak harus mengekalkan kawalan ke atas kewangan, juga pembangunan dan tarifnya secara sendiri, dan harus mempunyai hak untuk membuat cukai sendiri dan mendapatkan pinjaman atas kreditnya sendiri.
a) Premier hendaklah dipilih oleh ahli rasmi Majlis Negri b) Perlu ada sistem Menteri yang betul di Sarawak.
Ini sepatutnya dijalankan selama sepuluh tahun dan pada dalam tempoh tersebut kuasa perundangan mesti diserahkan kepada Sarawak oleh Perlembagaan dan bukan hanya diwakilkan kepada Kerajaan Sarawak oleh Kerajaan Pusat.
Sistem penjagaan kesihatan dan pendidikan di Wilayah Sarawak yang sedia ada harus dikekalkan dan atas sebab ini ia harus berada di bawah kawalan pihak Sarawak.
Tiada pindaan atau penarikan balik pada mana-mana perlindungan khas yang diberikan kepada Sarawak harus dibuat oleh Kerajaan Pusat tanpa persetujuan positif dari Kerajaan Sarawak. Kuasa meminda Perlembagaan Sarawak harus dimiliki secara eksklusif oleh rakyat di Sarawak.
Ini harus mengambil kira bukan sahaja populasi Wilayah Sarawak, tetapi juga saiz dan potensinya dan dalam apa jua keadaan tidak boleh kurang daripada Borneo Utara dan Singapura.
Gabenor Sarawak
Peruntukan dalam Perlembagaan Malaysia berkenaan dengan kuasa Majlis Tanah Negara juga tidak sepatutnya terpakai di Wilayah Sarawak. Begitu juga, Majlis Kebangsaan bagi Kerajaan Tempatan tidak sepatutnya memohon di Sarawak
Menu
Perjanjian 18 Perkara SarawakBerkaitan
Rujukan
WikiPedia: Perjanjian 18 Perkara Sarawak